‘Een oorlogsverhaal van bij ons’

Nadja bedacht het idee voor dit boek op school. In een tijd waarin kinderen opgroeien met oorlog als een constante in het nieuws is de relevantie van het boek Oorlogshelden onbetwistbaar.

Rit met de huifkar

Nadja Van Sever, die halftijds lesgeeft in de lagere school GBS Tervuren, schreef al een mooi oeuvre bij elkaar. Haar eerste boek De magische pen dateert uit 2012, en ondertussen staat de teller op tien boeken. Elk jaar een boek met een centraal thema: dyslexie, ADHD, vluchtelingen … waardoor ze de leefwereld van de kinderen verbreedt en problemen bespreekbaar maakt.

‘De onderwerpen bieden zich spontaan aan’, vertelt Nadja. ‘Zo maakte ik samen met mijn klas tijdens een openluchtklas een rit met een huifkar. Zo’n rit is in het begin wel spannend, maar na een uur hobbelen raken de kinderen verveeld. Dus begon ik het verhaal te vertellen dat mijn vader en zijn broer me ooit over hun paard vertelden. De Duitsers namen dat paard tijdens de Tweede Wereldoorlog in beslag. Mijn klaskinderen luisterden met gespitste oren, ze gingen helemaal op in het verhaal, zo erg dat mijn collega zei: Je moet daar een boek over schrijven.’

Onderzoek

‘Voor ik een boek begin te schrijven, doe ik uitvoerig onderzoek. Ik had de verhalen van mijn familie, maar er waren ook de verhalen van mijn schoonfamilie. Mijn schoonmoeder, afkomstig van Brugge, was de dochter van een officier die tijdens de oorlog verplicht voor de Duitsers werkte. Door die twee invalshoeken samen te brengen, is het resultaat geen zwart-witverhaal geworden. Behalve hun verhalen luisterde ik ook naar getuigenissen van mensen uit de woonzorgcentra van Tervuren en Bierbeek, want het verhaal speelt zich niet alleen in Wezembeek-Oppem af, maar ook in het Leuvense en in Bierbeek. De verhalen vanuit het Joodse weeshuis in Wezembeek-Oppem waren bijvoorbeeld van onschatbare waarde.’

Het archief van Kazerne Dossin

‘In Kazerne Dossin in Mechelen, van waaruit de Joden naar de werkkampen vertrokken, was wijlen Reinier Heinsman met een onderzoek bezig om gedeporteerden te identificeren. Hij is ook de auteur van het boek Vergeten is het grootste verlies. Dankzij hem ben ik Henri Wolfe op het spoor gekomen, die op driejarige leeftijd in het weeshuis van Wezembeek-Oppem terecht kwam. Een deel van zijn verhaal nam ik ook in het Het recentste jeugdboek van Nadja Van Sever (Tervuren, 1965), Oorlogshelden, is een spannend verhaal over de Tweede Wereldoorlog dat zich grotendeels afspeelt in Wezembeek-Oppem. De vertelling baseert zich onder andere op waargebeurde feiten die Nadja’s vader Karel (gemeenteontvanger Van Sever) en wijlen zijn broer Jules (bakker Van Sever) zich wisten te herinneren. boek op. Er zijn nog interessante verhalen, zoals het ongelofelijke verhaal van Fred J. Kader (zie ook het artikel over het pensionaat Jules Lejeune, in uitgekamd december/januari). Vanuit deze verhalen besloot ik om een vervolg op Oorlogshelden te schrijven, waarin de verhalen van de Joodse weeskinderen centraal staan. Dat boek ben ik nu volop aan het schrijven.’

Oorlogshelden

Oorlogshelden richt zich op kinderen vanaf 9 jaar. Esther Rosier illustreerde het. Na een aangrijpende scène in de proloog, die zich op het einde van de oorlog afspeelt, keert Van Sever terug naar het begin van de oorlog en volgt ze het verhaal van Lowie en Colette. De twee zijn elf jaar oud als de Duitsers België binnenvallen. Lowie is zoon van een boer en woont in Wezembeek-Oppem, Colette is dochter van een officier en woont in Leuven, maar vlucht met haar familie naar Bierbeek. Hun paden kruisen en er ontluikt een warme vriendschap. Maar omdat Colettes vader voor de Duitsers werkt, rijst de vraag of haar interesse in het Joodse weeshuis om de hoek daar verband mee houdt. Na een onverwachte inval op de boerderij is Lowie overtuigd: Colette heeft hem en zijn dorpsgenoten verraden … Het boek is uitgegeven bij Clavis en je kan het zowel online als bij boekhandelaars kopen. Voor een gesigneerd exemplaar of een aanvraag voor een lezing, kan je een mailtje sturen: nadjavansever@hotmail.com.

Tekst: Karla Stoefs
Foto: © Tine De Wilde
Uit: uitgekamd februari 2024