De Buitenlandse blik van Trosten Ewerbeck

Torsten Ewerbeck

Torsten heeft in verschillende Duitse steden gewoond, zoals in München en Frankfurt, voordat hij naar België verhuisde. Wezembeek-Oppem is inmiddels de plek waar hij het langst heeft gewoond. De grootste uitdaging bij elke verhuis is om opnieuw een netwerk op te bouwen.

Het belang van vrienden

‘Wezembeek-Oppem voelt na al die jaren in zekere zin als ‘thuis’, al is dat misschien een te groot woord’, zegt hij. ‘Je begint je ergens thuis te voelen als je mensen leert kennen en vrienden maakt. Het contact met de lokale bevolking is belangrijk, omdat dit je relatie met de plek verdiept en het je minder als een buitenstaander laat voelen. Veel van mijn vrienden hier zijn expats, en de vraag is natuurlijk altijd hoelang ze hier blijven. Doorheen de jaren raakte ik ook bevriend met mensen uit de buurt en leden van de lokale hockeyclub waar ik jarenlang bij was aangesloten.’

Op dit moment loopt het leven hier naar wens voor Torsten, maar hij weet toch zeker dat hij terug naar Duitsland zal verhuizen als hij met pensioen gaat. ‘Misschien is dat ook een reden waarom het wat lastig is om je hier helemaal thuis te voelen, gezien de constante veranderingen in mensen die komen en gaan. Ik mis mijn Duitse vrienden ook. Het is niet eenvoudig om op afstand vriendschappen te onderhouden, je moet er echt tijd en aandacht aan besteden.’

Het belang van taal

Voor Torsten is taal een belangrijke factor voor de integratie in de lokale gemeenschap: ‘Toen ik naar hier kwam, sprak ik geen Frans of Nederlands. Het Frans kreeg ik al vrij snel onder de knie omdat het de voertaal was op mijn werk en ik het elke dag hoorde en sprak. Ik volgde ook twee jaar Nederlandse les, maar de kansen om dat regelmatig te spreken waren veel kleiner. Veel Belgen spreken meerdere talen, zoals Duits of Engels, waardoor de gesprekken vaak niet in het Nederlands plaatsvinden. Dat maakt het lastiger om te oefenen.’

Mensen schakelen ook vaak te snel over naar een andere taal als je Nederlands probeert te spreken. Geduld en vriendelijkheid zijn belangrijk. ‘Je moet mensen het gevoel geven dat het oké is om fouten te maken. In mijn taalklas zaten mensen van over de hele wereld, waaronder iemand uit Irak. Hij vond het jammer dat in sommige winkels in Stokkel bijvoorbeeld alleen Frans gesproken wordt. Dit probleem komt deels voort uit het systeem in België: niet iedereen leert de andere landstaal goed. In Vlaanderen is dat anders; daar leren de meeste mensen beide talen’, aldus Torsten.

Het belang van een school

Ook in de schoolkeuze voor de kinderen speelde taal een grote rol. De twee oudste kinderen van het gezin waren vijf en drie jaar oud toen ze naar ons land verhuisden. De jongste zoon zag hier het levenslicht. ‘We schreven de oudere kinderen eerst in op een lokale Belgische school genaamd La Fermette, die we erg leuk vonden. Ik herinner me dat de directeur elke ochtend bij de poort stond om elke leerling bij naam te begroeten. Dat vond ik heel indrukwekkend, vooral omdat de school ongeveer 350 leerlingen had.’

‘Hoewel we eerst Belgische scholen verkenden, sloot de Europese school uiteindelijk beter aan bij onze behoeften. De Europese scholen in Brussel bieden een sterke combinatie van moedertaalonderwijs en andere talen. Dat hielp onze kinderen om hun Duits te onderhouden en andere talen te leren én actief te oefenen. Dat is heel anders dan in Duitsland waar je een taal leert, maar weinig kans hebt om die te gebruiken.’

Identiteit

De kinderen van het gezin groeiden op in een internationale context op een plek waar hun wortels niet liggen. Dat heeft een impact op hun wereldbeeld en waar zij zich mee identificeren. ‘Het is interessant om te zien, want voor elk van onze kinderen is dat anders. ‘Mijn oudste studeert nu in Duitsland en hij voelt zich vooral Duits. Hij is ook een grote supporter van een Duitse voetbalclub. Mijn dochter daarentegen studeert in Nederland, en dat maakt haar situatie weer heel anders. En de jongste lijkt misschien meer op haar of heeft zelfs een extremere Europese identiteit.’ Ze hebben allemaal vrienden van verschillende nationaliteiten, wat hen enorm beïnvloedt. ‘Pas toen ze uit Wezembeek-Oppem verhuisden, merkten ze hoe bijzonder het is om hier op te groeien. Voor hen is het normaal om in een ander land op te groeien, maar als ze in Duitsland zijn en met mensen daar praten, voelen ze zich speciaal omdat ze opgroeiden naast Brussel.’

Nog even genieten

Het pensioen van Torsten en de terugkeer met zijn vrouw naar Duitsland zijn nog niet voor morgen. Intussen genieten ze hier nog volop van de natuur en van de toenemende fietsstraten en fietsverbindingen. Om de sociale cohesie onder de inwoners van Wezembeek-Oppem te verhogen, pleit Torsten voor de organisatie van meer verbindende activiteiten zoals kunst- of sportbijeenkomsten. Ook de organisatie van buurtactiviteiten vindt hij inspirerend: ‘In mijn straat hebben we er geen, maar ik sprak met iemand die dat wel organiseerde. Ze maakten een kleine flyer, stopten die in alle brievenbussen. De mensen waren erg blij om verhalen te delen en oude fotoalbums werden samen met de bijhorende herinneringen bovengehaald. Nu organiseren ze het al voor de zevende keer, en het brengt echt warmte in de buurt.’

Voor buitenlanders die zich in onze gemeente komen vestigen, heeft de ervaren expat tot slot nog deze goede raad: ‘Stel jezelf voor aan de buren. Het is belangrijk om contact te maken met de lokale gemeenschap. En als je kleine kinderen hebt, zou ik zeker aanraden om ze op een school dicht bij huis in te schrijven. Dat maakt het makkelijker om mensen te ontmoeten.’

Tekst: Dirk Vandervelden
Foto: © Tine De Wilde
Uit: uitgekamd juni 2025